قسمت ششم: جوانان، سرمایه‌های ارزشمند اجتماعی(بخش اول)
غلامعلی ترابی
در بحث سرمایه‌های اجتماعی، گروه‌های زیادی همچون جوانان، نخبگان، ورزشکاران، دانشگاهیان، هنرمندان، احزاب و … در سطح جامعه نقش آفرین هستند، اما دراین میان، نقش جوانان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، که از دلایل اصلی آن، می‌توان به جمعیت بالای جوانان در کشور و نقش آنها در معادلات و هنجارهای اجتماعی اشاره کرد.
قشر جوان هر کشور، سرمایه‌ی حقیقی ملت به شمار می‌رود و این سرمایه، به عنوان نیروی موثر و مهم توسعه یافتگی قلمداد شده، به گونه‌ای که اصولا نمی‌توان توسعه و پیشرفت یک ملت را بدون آن تصور کرد. لذا هر کشوری که بخواهد به پیشرفت و توسعه دست یابد، باید بر خود فرض بداند که نسبت به قشر جوان و نیروهای علمی و نخبگان خود، حمایت همه جانبه و فراگیر داشته باشد.
جوانان، به صورت مستقیم با مقوله‌های مهمی چون فعالیت‌های فرهنگی، مشارکت‌های اجتماعی، سیاسی و… در ارتباط هستند و سهم مؤثری در تضمین حیات فرهنگی و ملی کشور دارند و می‌توانند در میزان سرمایه‌ی اجتماعی جامعه، تاثیرگذار باشد.
از سویی، دستیابی مطلوب به هویت در ابعاد فردی، دینی و ملی در جوانان، هم میزان امید به آینده را بالا می‌برد و هم عامل اعتماد نهادهای اجتماعی خواهد بود. بنابراین، کیفیت و درجه‌ی هویت فردی، دینی و ملی جوانان، می‌تواند نقش مؤثری در توسعه‌ی فرهنگ ملی و دینی هر کشوری ایفا نماید.
از سویی، جوانان در هر کشور، به عنوان نیروی انسانی، سرمایه‌های اصلی آن کشور محسوب می‌شوند. بر این اساس، کشوری در مسیر پیشرفت و توسعه موفق می‌شود، که به بهترین شکل، از توانمندی‌های جوانان خود در عرصه‌های مختلف استفاده نماید.
کشور ما که دارای جوانانی نخبه، توانمند و دین‌مدار است، بهترین و مناسب ترین شرایط و موقعیت را برای رشد و بالندگی در تمامی عرصه‌های علمی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بین‌المللی دارد و این موضوع که با تکیه بر عزم، اراده، توان و دانش علمی جوانان مستعد، در آینده‌ی نزدیک به کشوری قدرتمند و توسعه یافته در تمامی ابعاد تبدیل شویم، دور از دسترس نیست.
مشارکت اجتماعی، از مواردی یکی از شاخص‌های پویایی جامعه تلقی می شود و مشارکت جوانان، به معنای حساس شدن آنها به اموری است که منافع عمومی و ملی یک کشور را به دنبال دارد.
نسل جوان، با استفاده از ابزارهای خدادادی خود نظیر؛ خلاقیت، پویایی، نشاط و نیروی مضاعف، می‌تواند موتور محرک مشارکت اجتماعی باشد. در صورت ورود این قشر از جامعه به عرصه های مختلف اجتماعی، می‌توان شاهد بهبود شرایط کشور در شاخص های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بود.
نسل جوان، در تمامی جنبه های زندگی اجتماعی حضور مؤثر و اساسی دارند. نقش سازندگی این نیرو در تکامل زیرساخت‌های مادی و معنوی جامعه، از اهمیت خاصی برخوردار است. وقتی سرمایه‌ی اجتماعی در بین جوانان نهادینه و گسترش یابد، سبب می شود که جوانان تلاش گسترده‌ای برای توسعه‌ی همه جانبه‌ی کشور از خود بروز دهند.
جوانان، فرصت‌های پنهان جامعه‌ی ما هستند که کشف آنها، موجب توسعه و پیشرفت کشور خواهد شد.
جوانان این مرزوبوم، فعال، پرتلاش و با استعداد بوده و می‌توانند نقش موثری در پیشرفت کشور و تبدیل شدن آن به کشوری قدرتمند و توسعه یافته ایفا کنند. دستیابی به این امر مهم، جز با تکیه بر عزم، اراده، توانایی، دانش علمی و پتانسیل‌های بالقوه‌ی جوانان مستعد کشور و صیانت و حمایت جدی از آنها در مقابل دسیسه‌های دشمنان و برنامه‌ریزی هدفمند در جهت رشد و شکوفایی استعدادها و توانمندی‌های این قشر فعال و مستعد ممکن نیست.
از سویی، جوانان اصلی‌ترین نیروی کار هر کشوری هستند که به محض رسیدن به سن قانونی، نیروی کار بالقوه‌ی یک جامعه محسوب می‌شوند و پتانسیل و توانمندی آنها چه در حوزه‌ی دولتی و چه در بخش خصوصی، می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. پیشرفت تکنولوژي، بستر کار را در دنیای امروز تغییر داده است و این جوانان هستند که توانمندی بیشتری برای یادگیری و استفاده از تکنولوژی های نوین را دارند.
تلاش برای تأمین و تضمین برخی نیازها و خواسته‌های معقول و به حق جوانان، وظیفه‌ی دستگاه‌ها و نهادهای مسوول است. در این راستا باید به ضرورت برنامه‌ریزی کلان و موثر برای پاسخگویی به این نیازها و بسترسازی رشد و بالندگی استعدادهای بالقوه این قشر توجه شود.
بدون شک، اگر از توان این نیروی عظیم به شکل مناسب و با برنامه ریزی دقیق استفاده شود، یک فرصت بی‌نظیر برای پیشرفت و توسعه‌ی همه جانبه و ارتقا امنیت ملی کشور فراهم خواهد شد.
