بسم الله الرحمن الرحيم
آسیب شناسی حوزه‌ی مسکن(۳)
■ مهندس غلامعلی ترابی:
از آنجا که شهرنشینی در کلان شهرها با سرعت بالایی رو به افزایش است، امروزه یکی از مهمترین نیازهای جوامع شهری، تهیه و تأمین مسکن است که این موضوع، به یکی از معضلات شهری تبدیل شده و هر روز در حال بزرگ‌تر شدن است.
گران‌تر شدن قیمت مسکن و اجاره بها در مراکز شهرها، حاشیه نشینی را به شکلی ناهمگون و بی‌سابقه گسترش داده و شهرها را با ناهنجاری‌های زیادی مواجه ساخته است.
در کنار این مسأله، افزایش بدمسکنی، روز به روز چهره‌ی خود را بیشتر نمایان می‌کند؛ تا آنجا که اخیراً انواع جدیدی از سکونت همچون اجاره‌ی پشت‌بام، کانکس نشینی، پارک خوابی و … شکل گرفته که این سبک‌های جدید و البته آسیب زا، زندگی شهری را تهدید می‌کند.
در این ارتباط، لازم است به این نکته اشاره شود که اگر چه مسکن یک نیاز ضروری است، اما هر مسکنی هم پذیرفتنی نیست و آنچه که لازمه‌ی یک زندگی مطلوب است، دسترسی به سرپناهی مناسب است که انسان با خیالی آسوده و توأم با آرامش، در آن زندگی کند.
مفهوم مسکن، علاوه بر ساختار فیزیکی که یک خانواده از آن استفاده می‌کند، یک محیط مسکونی را دربرمی‌گیرد که شامل تمامی خدمات و تأسیسات اجتماعی و تسهیلات ضروری مورد نياز برای بهتر زندگی کردن خانواده و داشتن طرح‌های اشتغال، آموزش، رفاه و بهداشت است.
به عبارت دیگر، مسکن چیزی بیش از یک سرپناه صرفاً فیزیکی است و تمامی خدمات و تسهیلات عمومی لازم برای بهتر زندگی کردن انسان را شامل می‌شود.
بر این اساس، عدم وجود هر یک از این مؤلفه‌ها، به خصوص در مجتمع‌های مسکونی، مشکلات عدیده‌ی اجتماعی و فرهنگی را به دنبال خواهد داشت.
لذا باید توجه کرد که کیفیت مسکن، در ارتباط مستقیم با کیفیت زندگی و توسعه‌ی اجتماعی و اقتصادی جوامع مختلف می‌باشد؛ به‌نحوی که اسکان خانواده‌ها در مسکن نامناسب، زمینه‌ساز بسیاری از مشکلات و ناهنجاری‌های اجتماعی خواهد بود.
