سرمایه‌های اجتماعی، به عنوان پایگاه استراتژیک توسعه

قسمت ششم: جوانان، سرمایه‌های ارزشمند اجتماعی(بخش دوم)

مهندس غلامعلی ترابی

جمعیت جوان، یكی از اصلی‌ترین مولفه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جوامع به شمار می‌رود و نقش حیاتی و موثری را در رشد و پیشرفت كشورها ایفا می‌كند. جوانان، جز سرمایه‌های بنیادی و ارزشمند هر جامعه هستند كه به عنوان هدف و عامل برنامه‌های رشد و توسعه کشور در ابعاد مختلف، مورد توجه قرار می‌گیرند.دوران جوانی، ایامی سرشار از شور، طراوت و شادابی است و جوان، به مثابه خون، در رگ‌های جامعه جریان دارد و به جسم اجتماع انسانی جان می‌بخشد و هر مجموعه‌ای را به تحرک و پویایی وا می‌دارد.امروزه که جامعه‌ی شهری به مفهوم کالبدی خود، به یک سازمان اجتماعی ارتقاء یافته است، نقش گروه‌های اجتماعی مختلف در اداره‌ی آن، بیش از پیش پررنگ‌ شده و یکی از این گروه‌های اجتماعی، جوانان هستند که با نیروی جوانی و شادابی خود، می‌توانند در فرایند‌ مدیریت‌های سازمانی، نقش مؤثری ایفا کنند.جوانان آگاه، توانمند و پویا، به منزله‌ی سرمایه‌های اجتماعی عظیمی هستند که مسوولیت ساختن ایرانی آباد و آزاد را بردوش دارند و چنانچه از برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های صحیح برخوردار باشند، با غلبه بر چالش‌ها، در مسیر توسعه گام نهاده و سیمای درخشانی از آینده را برای ملت به ارمغان می‌آورند.جوانان، آينده سازان و سرمايه‌هاي اقتصادي كشور هستند كه بايد از وجود اين نيروهاي پرانرژي و فعال، به نحوي شايسته بهره‌برد. افزايش توان نقش پذيري جوانان، تقويت سرمايه‌هاي اجتماعي را به همراه دارد و استفاده از اين سرمايه‌هاي ملي و ظرفيت‌هاي بالقوه در تصميم‌ سازي‌ها و تصميم گيري‌ها، نقش مهمی در فرایند توسعه‌ی کشور، ایفا می‌کند.جوانان، به عنوان قشري كه داراي بيشترين ظرفيت خلاقیت، پویایی و انرژي سازندگي هستند، در صورت پذيرش اجتماعي و احساس هويت ملي، به فعاليت‌هاي متنوع سياسي، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پرداخته و در اين عرصه‌ها لياقت و توانایی خود را نشان خواهند داد.نیروی جوان، اگر دانش، انگیزه، تعهد و تخصص خود را در کنار تجارب، حمایت‌ها و هدایت های پیشکسوتان به کار گیرد، می‌تواند در میدان‌های علم و عمل، سرآمد باشد و آینده ای درخشان برای کشور رقم زندجوان‌سازي نیروی انسانی در عرصه های مختلف، می‌تواند به ايجاد اميد و انگيزه در ميان جوانان منجر شود و روح تازه ای در کالبد فعالیت‌های گوناگون دمیده شود.با جوانگرایی و استفاده از نیروهای جوان و فعال در عرصه‌های مختلف جامعه، می‌توان شاهد حضور موثر، پر رنگ، کارآمد و فعال مدیران جوانی بود که نقش ارزنده‌ای در توسعه، پیشرفت و بالندگی کشور خواهند داشت.بدون تردید، حضور جوانان در صورتي تأثيرگذار خواهد بود كه جامعه، عرصه براي مشاركت و فعاليت آنان آماده شود. در کشور ما، درصد قابل توجهی از جمعيت كشور را جوانان و نوجوانان تشكيل مي‌دهند. اين گروه، به عنوان بخشی از جمعيت اثرگذار در کشور محسوب مي‌شوند كه نوع رفتار و ميزان مشاركت آنها، مي‌تواند نقش تعيين كننده‌ا‌ی در عرصه‌های مختلف ایفا کند.توسعه‌ی نقش جوانان در سازندگي كشور و استفاده‌ی بهينه از منابع انساني آنها براي تحقق توسعه‌ی فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي، پرورش روح خلاقيت و هدايت قوه‌ی ابتكار جوانان در مسير سازندگي و رفع نيازمندي‌هاي اساسي جامعه‌ی اسلامي، فراهم ساختن زمينه‌هاي جامعه پذيري و شيوه‌هاي وفاق و سازگاري جوانان با همسالان و محيط اجتماعي و نيز مشاركت عمومي در فعاليت هاي مختلف، می‌تواند به توسعه و شکوفایی جامعه منجر شود.در کشور ما که مردم بزرگترين سرمايه‌ی اجتماعي به شمار می‌آیند، مهمترين عنصر اين سرمايه‌ی اجتماعي، جوانان محسوب مي شوند و در واقع جوانان نيروي محرك و تقويت كننده اين سرمايه‌ی اجتماعي در جامعه هستند و بايد تلاش كنيم كه با برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح، اميدواري هر چه بيشتر اين قشر موثر جامعه افزايش پيدا كند.از نمونه‌های بارز مشارکت جوانان درچند دهه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی می‌توان به حضور گسترده در راهپمایی‌ها، حضور در مساجد و پایگاه‌های مقاومت بسیج، حضور چشمگیر و وصف ناپذیر در هشت سال دفاع مقدس، حضور در آیین‌های مذهبی و ملی، حضور چشمگیر در عرصه‌های مختلف انتخابات، حضور در اردوهای جهادی، مشارکت و همکاری در حوادث غیر مترقبه همچون سیل و زلزله و … اشاره نمود.جوانان همچنین نقش موثر و پرشتابی در عرصه‌های علمی، فرهنگی، هنری، ورزشی، اهتمام به کارآفرینی به‌ ویژه در صنایع دانش‌بنیان، تحقیق و پژوهش و … داشته اند.