شیراز مرکز استان فارس و محل حرم شاهچراغ، برادر امام رضا(ع) است. این شهر مرکز حکومت سلسله زندیه(۱۱۲۹ – ۱۱۷۴ش/۱۷۵۱ ـ ۱۷۹۴م) بود و آثار تاریخی فراوانی را از آن دوران در خود به یادگار دارد. مقبره سعدی و حافظ دو شاعر برجسته فارسی‌زبان در این شهر واقع است.
شیراز سومین حرم اهل بیت (علیه السلام)
-
اه‌چراغ آرامگاهی است که در آن احمد فرزند امام موسی کاظم(ع) معروف به شاه چراغ و برادر امام رضا(ع) دفن شده است. او حدود ۲۰۳ق شاهچراغ به شیراز هجرت کرد و در آنجا درگذشت. گفته شد احمد در راه پیوستن به برادر خود به سوی خراسان سفر نمود ولی در راه توسط افراد مأمون خلیفه عباسی در شهر شیراز کشته شد. این بنا در دوره اتابکان فارس در قرن ۶ قمری ساخته شد.[۴] این آرامگاه که بزرگ‌ترین زیارتگاه مذهبی شیراز است، در زمان اتابک سعدبن زنگی، امیر مقرب‌الدین مسعود بدرالدین وزیر وی بقعه و گنبدی بر فراز قبر وی ساخت و اتابک نیز رواقی بر آن افزود.[۵] [۶]
سپس تاشی خاتون مادر شاه اسحاق اینجو در سال ۷۴۵ هجری قمری تعمیرات اساسی در آن انجام داد و بقعه،بارگاه، مدرسه عالی و مدفنی در جنوب آن برای خود ساخت. بنای آرامگاه در ادوار مختلف مورد ترمیم و بازسازی قرار گرفته است از جمله زمان حکومت شاه اسماعیل صفوی، نادر شاه افشار و فتحعلی شاه قاجار. درون حرم با به کار بردن آینه‌های ریز رنگین، به سبکی هنرمندانه، آینه کاری شده و انواع خط‌های زیبای فارسی و عربی، تزیین کننده نمای اطراف آینه‌ها و کاشی‌ها است. [۷]
بنای حرم، مشتمل بر ایوانی در جلو و حرمی گسترده در پشت ایوان است که در ۴ جانب حرم، ۴ شاه نشین قرار گرفته و مسجدی نیز در پشت حرم ساخته شده است. ضریح آن در شاه نشین زیر گنبد قرار دارد و از نقره ساخته شده است.حیاط شاهچراغ دارای ۲ در اصلی ورودی است که در سمت جنوب و شمال حرم از زیر ۲ سر در بزرگ کاشیکاری شده گذشته و وارد حیاط وسیع حرم میشویم.[۸] [۹]
اماکن زیارتی شیراز
-
- آرامگاه سید علاء الدین حسین(ع)
- آرامگاه امامزاده سید تاج الدین غریب
- آرامگاه علی بن حمزه
- آرامگاه امامزاده بی‌بی دختران
- قدمگاه حضرت عباس شیراز
- آرامگاه شاهچراغ
مساجد بزرگ شیراز
مسجد نو
مسجد نصیرالملک
مسجد جامع عتیق
مسجد وکیل
مدرسه علمیه خان در شیراز
درسه خان از جمله بناهای مدارس معروف و بزرگ علوم فقهی دوران صفویه می‌باشد که در محله اسحاق بیگ شیراز واقع گردیده است ؛ این بنا به همت‌الله وردی‌خان افشار والی شیراز و سپه‌سالار شاه عباس صفوی بنا گذاشته شد، پس از مرگ ایشان پسرش سردار نامی ایران، امام قلی خان در سال ۱۰۲۴ق کار بنا را به اتمام رسانده، زیر بنای این محل که به سبک بناهای درون‌گرا ساخته شده ۷۶۸۶ متر مربع می‌باشد که در زمینی به مساحت ۵۰۰۳ متر مربع در دو طبقه بنا گردیده است، این بنا دارای یکصد حجره جهت اسکان طلاب بوده که در حال حاضر هفتاد هجره به جای مانده و نیز صحن مدرسه با یک حوض هشت گوش در مرکز و ۴ باغچه در چهار طرف آن به همراه درختان نارنج و نخل مزین گردیده است، طول صحن ۵۱ متر و عرض آن ۴۵ متر می‌باشد.
تاریخچه شیراز
نام شیراز در کتیبه‌های هخامنشی تخت جمشید خوانده شده است، اشیاء وظروف تاریخی و مسکوکاتی که هم اکنون در موزه مترو پولیتن نیویورک موجود است از عظمت شیراز در عهد سلوکی‌ها , اشکانیان و ساسانیان گواهی می‌دهد. طبق روایات اساطیری شیراز در زمان فرزند تهمورث دومین پادشاه پیشدادی ساخته شده است. پس از حمله اعراب، صفاریان(۲۴۷ ـ ۳۹۴ق) و آل بویه(۳۲۲ تا ۴۴۸ق) بر آبادانی شیراز افزودند. در سال ۱۰۷۹ق شیراز بر اثر جاری شدن سیل سهمگین ویران شد و بسیاری از آثار تاریخی آن از میان رفت. همچنین این شهر در زمان حمله افغان‌ها(۱۱۳۳ ـ ۱۱۴۲ق) خرابی‌های بی‌شماری را متحمل شد. شیراز طی چند دهه اخیر توسعه و گسترش یافته است.[۳]
